Jeśli popyt na towary i usługi przewyższa podaż, ceny mogą wzrosnąć, co prowadzi do inflacji. Jednakże, jeśli podaż przewyższa popyt, ceny mogą spaść, co może skutkować spadkiem inflacji. Najpierw przyjrzyjmy Automatyczne Forex Obrotu Oprogramowania: Czy To Możliwe się temu, co widnieje na wykresie przedstawianym przez NBP. Mówiąc najprościej, wykres pokazuje, o ile rosły ceny w danym miesiącu w ujęciu rocznym. Ceny w lutym były o 18,4% wyższe niż w lutym rok wcześniej.
Inflacja w Polsce spada… ale rośnie?
Narodowy Bank Polski w czwartkowym komunikacie podał dane o inflacji bazowej w kwietniu 2024 r. W ujęciu rocznym inflacja liczona po wyłączeniu cen administrowanych (podlegających kontroli państwa) wyniosła 2,3 proc., wobec 1,8 proc. Przykład ten pokazuje, że bazowanie na rocznym wskaźniku inflacji może prowadzić do błędnych wniosków. Wiele zależy przecież od tego jak kształtowały się ceny rok wcześniej. Z wykresu zamieszczonego przez NBP nie wynika zatem, że ceny w kraju spadają i takie zestawienie danych z komentarzem mogło wprowadzić opinię publiczną w błąd.
Inflacja rośnie, ale jest niemal idealnie w celu
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, inflacja w 2022 roku wyniosła średnio 4,5%. To oznacza, że ceny towarów i usług wzrosły w porównaniu do poprzedniego roku. Jednakże, warto zauważyć, że inflacja jest zjawiskiem dynamicznym i może ulegać zmianom w krótkim okresie czasu. Na wzrost inflacji w kwietniu i kolejnych miesiącach będzie wpływać wycofywanie się z tarcz antyinflacyjnych (powrót stawki VAT na żywność do 5 proc. z 0 proc. oraz zapowiedziane podwyżki cen energii). Do tego dochodzi utrzymująca się podwyższona presja inflacyjna wynikająca m.in.
Czy inflacja odpuści w 2023 roku?
Zwrócono uwagę, że w warunkach globalnego osłabienia wzrostu gospodarczego, również w Polsce następuje spowolnienie aktywności. Realna dynamika PKB obniżyła się do 2 proc. Eksperci prognozują, że inflacja bazowa obniży się dopiero w 2024 r. Średni wzrost cen w tej grupie powinien wynieść 7 proc.
Inflacja prognozowana w projekcie budżetu państwa na 2023 rok: 9,8 proc.
Putinflacja właśnie się kończy, ale mamy jej efekty wtórne. “Każdy oczekuje podwyżek płac, a firmy przekładają to na ceny. To zajmie jeszcze kilka miesięcy, zanim informacja bazowa zacznie hamować” – ocenił prezes PFR. Cenniki u lekarzy i stomatologów były wyższe o prawie 10 proc. Te związane z rekreacją i sportem podskoczyły o 8 proc. Potężny skok zaliczyła turystyka zagraniczna — o prawie 20 proc. W restauracjach i hotelach ceny zwiększyły się o ponad 8 proc., podobnie jak u fryzjerów i kosmetyczek.
- Odwoływałem się do stawianych wówczas prognoz (szczegóły pod koniec artykułu, który właśnie czytasz) oraz zacytowałem opublikowanego pod koniec 2020 r.
- Natomiast w jednym mieście wschodniej części Polski stawki najmu osiągnęły historyczny wynik.
- Podsumowując, prognozy dotyczące inflacji w 2023 roku są różnorodne i zależą od wielu czynników.
- KE ocenia też, że saldo handlowe będzie miało negatywny wpływ na wzrost PKB, ponieważ rosnący popyt krajowy będzie napędzał import przy ograniczonym eksporcie.
Problem w tym, że podobne scenariusze całkowicie nie sprawdzały się w latach poprzednich. Według opublikowanego 14 listopada 2022 r. “Raportu o inflacji – listopad 2022 r.” inflacja bazowa (po wyłączeniu cen żywności i energii) wyniesie w 2022 roku 9,1 proc., w przyszłym roku 10,3 proc., natomiast w 2024 r. Inflacja bazowa wyniosła 4,1 procent w kwietniu – podał Narodowy Bank Polski. Analitycy spodziewali się wzrostu cen o 4 procent. “Rozpędzenie pozostaje wysokie (+0,7 proc. m/m) a baza statystyczna w kolejnych miesiącach będzie mniej korzystna” – zauważają w komentarzu analitycy ING.
Inflacja w Polsce w 2023 r. Szczyt i dezinflacja czy „powtórka z rozrywki”?
Teoretycznie inflacje może też obniżyć po prostu wzrost dostępności dóbr. Gdyby kraj nagle zaczął produkować więcej, można by sprzedawać Japońskie świece: Co oznacza narzędzie handlowe dobra taniej, a tym samym hamować inflację. Przeważnie jednak wzrost produkcji nie następuje nagle i wymaga znacznych inwestycji.
Usługi finansowe świadczone przez banki i inne instytucje są droższe o 13 proc. Jest to odległa perspektywa, a prognoza NBP zakłada, że nie napotkamy nieprzewidzianych trudności. Te – zdaje się – napotkaliśmy już w maju, gdy rząd PiS zapowiedział waloryzację 500 plus do 800 zł, czego wcześniej nie planowano.
Przez analityków Banku Pekao, BNP Paribas i Polskiego Instytutu Ekonomicznego, które zakładają, że na koniec bieżącego roku, czyli w grudniu 2024 r., inflacja CPI w Polsce wzrośnie tylko do 4,5 proc. To i tak byłoby sporo powyżej celu NBP, który wynosi 2,5 proc. (punktowy), tolerowany przedział do 1,5-3,5 proc. Dane Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że w kwietniu skończyła się trwająca 12 miesięcy seria spadku miesięcznej inflacji konsumenckiej w ujęciu rok do roku (wyłączając listopad 2023 r., gdy wskaźnik CPI był stabilny).
Jednak, analizując te czynniki, można się spodziewać, że inflacja w 2023 roku będzie zależała od sytuacji gospodarczej w danym kraju oraz polityki monetarnej banku centralnego. Decyzje podejmowane przez banki centralne, takie jak podnoszenie Darmowe turnieje z grupy FOREX MMCIS lub obniżanie stóp procentowych, mogą mieć wpływ na inflację. Jeśli bank centralny zdecyduje się na zaostrzenie polityki monetarnej, co oznacza podwyższenie stóp procentowych, może to przyczynić się do spadku inflacji.
Jeśli rząd podejmie działania mające na celu pobudzenie gospodarki, może to prowadzić do wzrostu inflacji. Przed przejściem do prognoz na przyszły rok, warto przyjrzeć się obecnej sytuacji inflacyjnej. W ostatnich miesiącach obserwowaliśmy wzrost wskaźników inflacyjnych, co wywołało pewne obawy wśród ekonomistów i konsumentów. Jednakże, aby dokładnie zrozumieć, czy inflacja spadnie w 2023 roku, musimy przeanalizować szereg czynników. Spadek inflacji nie oznacza spadku cen, a jedynie, że te rosną wolniej.
W kontekście 2023 roku, wiele zależy od sytuacji gospodarczej w danym kraju. Jeśli gospodarka będzie się rozwijać szybko, to można się spodziewać wzrostu inflacji. Jednak, jeśli gospodarka będzie się rozwijać wolno, to można się spodziewać spadku inflacji. Wiele zależy również od polityki monetarnej banku centralnego.
Najnowsze dane dla uważnych obserwatorów nie są zaskoczeniem. Potwierdziły się wstępne wyliczenia GUS sprzed dwóch tygodni. W porównaniu z tamtymi danymi teraz dysponujemy znacznie szerszym oglądem na to, jak zmieniały się ceny poszczególnych towarów i usług. Główny ekonomista Ministerstwa Finansów Łukasz Czernicki studził w środę oczekiwania z tym związane w rozmowach z dziennikarzami.
Aktualnie inflacja jest znacznie niższa niż na przełomie 2022 i 2023 roku, ceny jednak wciąż rosną. Zjawisko to nazywamy dezinflacją, czyli obniżeniem poziomu inflacji. Sprawdź, co wywołuje to zjawisko i jak wpływa ono na Twoją sytuację finansową.
– po okresie silnej odbudowy aktywności gospodarczej w poprzednich kwartałach – dynamika PKB wyraźnie się obniży. W tym roku po raz kolejny na konta emerytów mają trafić tzw. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej proponuje, by dodatkowe roczne świadczenie pieniężne było wypłacone w 2024 r. We wrześniu – tak wynika z informacji zamieszczonej w czwartek w wykazie prac legislacyjnych rządu. Orlen zrywa współpracę z firmą Zioom, która była negatywnym bohaterem śledztwa “Wyborczej” i “Uwagi” TVN – podaje “Gazeta Wyborcza”. “Podjęto działania mające na celu usunięcie z budowy przedmiotowej agencji pracy oraz jej właściciela” – czytamy w informacji przekazanej dziennikowi.
W roku tym nastąpiła dezinflacja i wskaźnik inflacji spadł z 20% do 10%. Ceny wzrosły więc o kolejne 10%, tym razem zaczynając od poziomu sprzed roku. Warto pamiętać, że prognozowanie przyszłych zmian inflacyjnych jest trudne i obarczone pewnym stopniem niepewności. Niemniej jednak, analiza dostępnych danych i czynników wpływających na inflację może pomóc nam lepiej zrozumieć, jakie są perspektywy na przyszły rok.
Jednocześnie coraz mniejszym zainteresowaniem cieszą się obligacje skarbowe indeksowane inflacją. Zacznijmy od scenariusza bazowego, czyli ścieżki inflacji kreślonej przez czołowe instytucje i ośrodki analityczne. Nie znamy jeszcze nawet wstępnego odczytu inflacji za grudzień (GUS ogłosi go dopiero 5 stycznia), jednak można oczekiwać wyniku na poziomie zbliżonym do listopadowego (17,5%). Przewidywanie zjawisk ekonomicznych to po prostu trudna sztuka, o czym szczegółowo pisał niedawno dr Marcin Mazurek, główny ekonomista mBanku (gorąco zachęcam do lektury). Zdaniem wyżej cytowanych analityków banku PKO BP szczyt obecnej wysokiej inflacji nastąpi w I kwartale 2023 roku. “W zależności od przyjętych metod pomiaru różnica w poziomach inflacji byłaby znacząca, nieznacznie zmieniałby się też jej przebieg (niższy szczyt w 1q23 vs wolniejszy spadek pod koniec 2023)” – napisano.
Jeśli inflacja spada, ale nie poniżej zera to znaczy, że sytuacja stabilizuje się. Dla większości obywateli szybki wzrost cen jest niekorzystny, nawet jeśli wiąże się ze wzrostem wynagrodzeń. Duża część gospodarstw domowych odczuwa ubożenie w trakcie wysokiej inflacji, a łapie oddech, gdy dochodzi do dezinflacji i wreszcie ustabilizowania inflacji. Wraz ze spadkiem stopy inflacji, obniżone zostają stopy procentowe, które wcześniej podniesiono, by zahamować inflację i nie dopuścić do bardzo niebezpiecznej hiperinflacji.
– wynika z najnowszego raportu agencji. Agencja podwyższyła swoje prognozy dla inflacji w Polsce do 13,3 proc. Wg PKO BP zakładany spadek inflacji bazowej, z blisko 10 proc. Na koniec 2023, to przede wszystkim reakcja na spadek realnych dochodów i wzrost kosztów życia (żywność, utrzymanie mieszkania). Wraz ze wzrostem wynagrodzeń Polaków rośnie ich zdolność kredytowa. Obecnie osiągnęła poziom wyższy niż ten przed serią podwyżek stóp procentowych – oceniają analitycy HREIT.
Centralna ścieżka projekcji NBP zakłada, że inflacja w 2022 roku wyniesie 14,5 proc., w 2023 roku 13,1 proc., natomiast w 2024 r. – wynika z listopadowej projekcji Narodowego Banku Polskiego. Jak oceniono, inflacja powróci do przedziału odchyleń od celu inflacyjnego pod koniec 2025. “To jest źródło zewnętrzne, na które wpływu nie mamy. (…) To przede wszystkim jest efekt wojny w Ukrainie” – stwierdziła. Inflacja bazowa, liczona po wyłączeniu cen żywności i energii, wyniosła 4,1 proc. Jednakże, istnieją również przeciwniicy tej teorii, którzy uważają, że inflacja może utrzymać się na podobnym poziomie lub nawet wzrosnąć w 2023 roku.
Te zewnętrzne okoliczności sprzyjają NBP, który prognozuje, że inflacja spadnie do poziomów jednocyfrowych pod koniec roku. Tendencje do podnoszenia cen wśród przedsiębiorstw produkcyjnych nieco słabną. Nadal jednak w grupie 22 branż, którym przyjrzał się GUS, w 20 dominuje podnoszenie cen. Największego wzrostu można spodziewać się w przemyśle farmaceutycznym, skórzanym, u producentów urządzeń elektrycznych i producentów żywności. Z kolei na spadki cen możemy liczyć w branży papierniczej i sektorze energetycznym, a zwłaszcza w przetwórstwie ropy naftowej.
Co ciekawe, już pod koniec pierwszego kwartału 2023 spodziewany jest gwałtowny spadek inflacji liczonej w ujęciu rocznym. Według ostrożnych prognoz w połowie roku wskaźnik ten spadnie do poziomu ok. 12%, a w ostatnim kwartale 2023 inflacja z dużym prawdopodobieństwem osiągnie poziom jednocyfrowy. Podobne opinie wyrażają przedstawiciele Ministerstwa Finansów, a także – choć opinie są w tym przypadku podzielone – niezależni ekonomiści oraz reprezentanci sektora bankowego. We wtorek Główny Urząd Statystyczny poinformował, że ceny towarów i usług konsumpcyjnych w październiku 2022 r.